III Zakon św. Franciszka

"Prócz pierwszego i drugiego zakonu franciszkańskiego duchowością św. Franciszka żyją jeszcze liczne inne męskie i przede wszystkim żeńskie wspólnoty zakonne, opierające się na Regule trzeciego zakonu. Niektóre wspólnoty męskie tego typu zostały w 1447 roku podniesione przez papieża do rangi zakonu o ślubach uroczystych. Tak powstał Trzeci Zakon Regularny (skrót: TOR). Najwięcej zgromadzeń zakonnych opartych na Regule trzeciego zakonu powstało w ciągu dwóch ostatnich stuleci. W XIX wieku, wobec nowych problemów społecznych wyłaniających się w związku z rozwojem przemysłu i odchodzenia Kościoła od mas robotniczych, zwrócono na nowo uwagę na osobę św. Franciszka z Asyżu. Ten święty pokorny i cierpliwy, ubogi i rycerski mógł stać się szczególnie bliski wyzyskiwanym, upokarzanym robotnikom. Nowe styuacje wymagały nowych, bardziej elastycznych form życia zakonnego, pozwalających na zbliżenie się do ubogich i potrzebujących, dzielenie z nimi losu, pójście nawet do fabryk, aby wszędzie świadczyć o Chrystusie i Jego Ewangelii. Istnieją dziś setki takich zgromadzeń franciszkańskich. Niektóre z nich używają habitu zakonnego, inne natomiast pozostają przy stroju świeckim. Osoby do nich należące obecne są w szpitalach, przytułkach, przedszkolach, bibliotekach, jadłodajniach; katechizują i pełnią posługi w kościołach.
Należy wspomnieć, że pragnienie naśladowania św. Franciszka istnieje nie tylko wśród katolików, ale i w niektórych innych wyznaniach chrześcijańskich: u anglikanów i protestatntów. Choć niegdyś, w XVI wieku, odrzucili oni życie zakonne, już od schyłku zeszłego stulecia powstają wśród nich zgromadzenia zakonne nawiązujące do franciszkańskiej duchowości; członkowie niektórych z nich doszli do pełnej jedności z Kościołem Katolickim." /Cytat ze strony franciszkańskiej/

Św. Franciszek zapoczątkował też, prawdopodobnie w 1221 roku, trzeci zakon dla ludzi żyjących w świecie. Nie wymaga on opuszczenia dotychczasowego środowiska, rezygnacji z małżeństwa czy z pełnienia zadań świeckich. Pierwszych świeckich naśladowców św. Franciszka zwano braćmi od pokuty, a dziś używa się nazwy Franciszkański Zakon Świeckich.
Począwszy od XIII wieku świeccy tercjarze franciszkańscy zaznaczyli się w dziejach Kościoła, by wspomnieć tylko św. Ludwika (+1270), króla Francji, czy św. Elżbietę (+1231), córkę króla Węgier Andrzeja II. Do tercjarstwa należeli ludzie wszystkich stanów, mieszczanie i chłopi, rycerze i władcy, a także księża diecezjalni, biskupi, kardynałowie i papieże.
Po Soborze Watykańskim II, który zwrócił szczególną uwagę na obecność i świadectwo katolików świeckich we wszystkich środowiskach, odnowił się także trzeci zakon. W 1978 roku Paweł VI zatwierdził jego obecnie obowiązujcą Regułę, a w 1990 Jan Paweł II - nowe Konstytucje. Wszyscy katolicy - dzieci, młodzież i dorośli - mogą, idąc za Bożym wezwaniem, wprowadzać w życie Ewangelię, żyjąc duchowością Franciszkańskiego Zakonu Świeckich. W Europie Środkowo-Wschodniej tercjarze mają pięknie, wielowiekowe tradycje, sięgające średniowiecza. Na przełomie XIX i XX wieku trzeci zakon, odnowiony wówczas przez papieża Leona XIII, przyczynił się tam w dużej mierze do odrodzenia katolicyzmu. Tercjarzami franciszkańskimi byli bowiem ludzie świeccy, kapłani i biskupi, którzy cierpieli za wiarę w ostatnich dziesięcioleciach, między innymi kard. Alojzije Stepinac (+1960), arcybiskup Zagrzebia; kard. Stefan Wyszyński (+1981), prymas Polski, i kard. Frantisek Tomasek, arcybiskup Pragi. Kiedy po latach otwierano ponownie kościoły na terenach byłego Związku Radzieckiego, wśród pierwszych pamiątek, jakie się w nich pojawiały, były sztandary tercjarskie. Świadczą one o przetrwaniu idei franciszkańskiej pomimo prześladowań, które przez długie lata nie pozwalały na działalność trzeciego zakonu.

„Kochajcie miłość, bo miłość nie jest kochana!”·

św. Franciszek

Św. Biedaczyna z Asyżu pozostawił po sobie Kościołowi trzy zakony: Braci Mniejszych (franciszkanie), Ubogie Panie (klaryski) oraz Braci i Sióstr od Pokuty (tercjarze). Co ostatni, założeni w 1221 r., byli najczęściej ludźmi świeckimi, pragnącymi rozpalić w swych rodzinach, środowiskach, społeczeństwach, ową wielką seraficką miłość. Pierwszy biograf św. Franciszka tak pisał o nim i o pierwszych franciszkańskich tercjarzach: Wielu zaniechało trosk światowych i pod wpływem życia i nauki świętego Ojca Franciszka nabywało poznania siebie i zapragnęło miłości i czci dla Stwórcy. Wielu z ludu, szlachcice i plebejusze, duchowni i świeccy, dotknięci tchnieniem Bożym, zaczęli się garnąć do świętego Franciszka, pragnąc na stałe walczyć pod jego wodzą i kierownictwem (...) Na jego wezwanie odnawia się Kościół Chrystusowy obojga płci i zwycięsko kroczą trzy wojska dążących do zbawienia według jego wzoru, Reguły i nauki. Wszystkim podał normę życia i wskazał drogę zbawienia odpowiednią dla każdego stanu (1 Cel. 37).

 

„Wierne spełnianie prac i obowiązków jest najlepszym sposobem służenia Bogu.”

bł. Honorat

 

Sposób życia tercjarzy

 

Reguła tercjarska nie zobowiązuje ani do wyjątkowych praktyk, ani do spełniania wielkich, pokazowych dzieł. Tercjarz jest jakby zakonnikiem, żyjącym w świecie, na zewnątrz ukrytym, jak jego Mistrz z Nazaretu. Dociera on tam, gdzie jego współbracia z Pierwszego Zakonu dotrzeć nie mogą. O warunkach przyjęcia do nowicjatu oraz o szczególnych obowiązkach i prawach członków mówi zamieszczona niżej Reguła.

 

„Ktokolwiek zachowuje Regułę Trzeciego Zakonu, jest prawdziwym chrześcijaninem, jest to dusza zbawiona.” 

papież Leon XIII.

 

„Uświęcaj siebie i uświęcaj innych”

bł. ojciec Pio z Pietrelciny

 

Cel tercjarstwa franciszkańskiego

 

Należeć do Trzeciego Zakonu, to nic innego, jak we franciszkańskiej prostocie wypełniać Ewangelię naszego Pana Jezusa Chrystusa – każdy zgodnie ze swym powołaniem, zarówno w życiu konsekrowanym, jak i świeckim.

  • Reguła tercjarska niesie nieocenioną pomoc w uświęceniu osobistym, o czym świadczy wielość świętych i błogosławionych tercjarzy.
  • Sposób życia franciszkanów świeckich roznieca ogień miłości i cnót wszelkich w rodzinach.
  • Tercjarstwo jest skarbem parafii. Jeden z wielkich tercjarzy, św. Proboszcz z Ars, mówił: Trzeci Zakon jest dziełem najgodniejszym propagowania w parafii, ponieważ jest on najpotężniejszym środkiem gromadzenia miłości w sercach.
  • Również dla społeczeństw, jak nauczał Benedykt XV, Trzeci Zakon jest cudownie skutecznym lekarstwem, ponieważ społeczeństwa składają się z rodzin, a te, będąc tercjarskimi, przepełnione są cnotami Jezusa Chrystusa. Ojciec Święty Pius XI pisał: Franciszek (...) przez ustanowienie trzech zakonów, położył podwalinę pod budowę nowego społeczeństwa, przetworzonego do gruntu na modłę ewangeliczną.

Tak więc tercjarstwo obejmuje swoim apostolstwem przykładu i słowa całą rzeczywistość Kościoła. Jeśli zaś dawniej potrzeba było tercjarzy, o ile bardziej dzisiaj! My, tercjarze starej daty, mówimy wam: Bądźcie tercjarzami, prawdziwymi tercjarzami (Pius XI).

Polska tradycja tercjarska

Również Polska, a może przede wszystkim Polska, bogata jest w tradycję tercjarską. Nie kto inny jak bł. Honorat Koźmiński powołał do życia liczne zgromadzenia zakonne żyjące Regułą Trzeciego Zakonu. Przy nich zbierali się również tercjarze świeccy, którzy razem z regularnymi (tzn. składającymi śluby wieczyste) stanowili pod koniec XIX wieku kilkanaście tysięcy osób! Mogli oni na raz zajmować się ok. 100 tys. podopiecznych (przytuliska, nauka katechizmu, domy starców itp.) Dzieło to miało ogromny wpływ na przetrwanie Polski i polskości.

Także nasza Ojczyzna wydała tercjarzy wyniesionych na ołtarze. Wśród nich są m.in. bł. Dorota z Mątowów, bł. Maria Angela Truszkowska, bł. Józef Sebastian Pelczar czy św. Albert Chmielowski. Czy dzisiaj w naszym kraju miałoby zabraknąć prawdziwych naśladowców św. Franciszka?

 

Kto może zostać tercjarzem lub członkiem Bractwa Paska Św. Franciszka

 

Do Trzeciego Zakonu św. Franciszka może być przyjęty każdy, kto ukończył 14 rok życia i pragnie udoskonalania się w cnotach. Przez pierwszy rok tercjarz jest nowicjuszem. Poznaje Regułę, Konstytucje, zwyczaje, rozważa decyzję bycia członkiem Trzeciego Zakonu przez całe życie. Jeśli zaś ma ktoś nabożeństwo do św. Franciszka, pragnie go naśladować, lecz nie osiągnął jeszcze wymaganego wieku, może wstąpić do Bractwa Paska Św. Franciszka. Obowiązki są tam lżejsze, stąd mogą do niego należeć także dzieci. Często jest to rodzajem aspirantury to Trzeciego Zakonu, jednak nie zawsze. Dla przykładu: św. Bernadeta Soubirous, św. Franciszek Salezy, czy św. Józef Kalasanty byli członkami Bractwa Paska Św. Franciszka, nigdy nie wstępując do Trzeciego Zakonu. Reguła Leona XIII jest regułą złagodzoną (nie co do wymagań moralnych, ale co do praktyk zewnętrznych). Poza tym nie obowiązuje ona pod karą grzechu. A gdyby ktoś jeszcze miał wątpliwości, istnieje możliwość uzyskania pewnych dyspens, kiedy zachodzi taka konieczność. Nie chodzi więc o rzeczywiste przeszkody, ale jedynie o brak szczodrości serca. Czyż Ofiarodawca tak świętej i prostej drogi franciszkańskiej nie jest godzien, aby mu hojnie odpowiedzieć fiat?

 

 

 III Zakon w parafii Komprachcice

Wspólnota Franciszkańska Zakonu Świeckich przy parafii św. Franciszka z Asyżu w Komprachcicach  została erygowana 12 listopada 2003 r.

 

Obecnie wspólnota liczy 9 członków z Komprachcic i 5 członków z Prószkowa.

Modlitewne spotkania odbywają się raz w miesiącu w kościele w Komprachcicach.

Posted in Bez kategorii.